লোকটক লোককথা সংগ্ৰহালয়
(মেইতেই: লোকটক খুন্নুং পুকেই লংকেই শ্বাংলেন)
প্ৰতিষ্ঠা	১৬ অক্টোবৰ ২০১৬
অৱস্থিতি	থাংগা দ্বীপ, লোকটক হ্ৰদ,, মণিপুৰ, ভাৰত
স্থানাংক	24°31′04″N 93°48′50″E / 24.517667°N 93.81375°E / 24.517667; 93.81375
প্ৰকাৰ	লোককথা সংগ্ৰহালয়
সঞ্চালক	টংব্ৰাম অমৰজিৎ

ভাৰতৰ মণিপুৰৰ লোকটক হ্ৰদৰ থাংগা দ্বীপত অৱস্থিত লোকটক লোককথা সংগ্ৰহালয় (Meitei: Loktak Khunnung Pukei Lankei Shanglen) বা থাংগা লোককথা সংগ্ৰহালয় (Meitei: Thanga Khunnung Pukei Lankei Shanglen) হৈছে ভাৰতৰ মণিপুৰৰ লোকটক হ্ৰদৰ থাংগা দ্বীপত অৱস্থিত এটা লোককথাৰ সংগ্ৰহালয়। ইয়াত লোকটক হ্ৰদৰ সৈতে জড়িত কলাত্মক, সাংস্কৃতিক আৰু ঐতিহাসিক শিল্পকৰ্মৰ সংকলনৰ যত্ন আৰু প্ৰদৰ্শন কৰা হয়।^{[1] [2] [3]} এই সংগ্ৰহালয়ত লোকক হ্ৰদৰ সৈতে জড়িত লোক ৰীতি-নীতি আৰু বিশ্বাস, লোকঔষধ, লোকসাহিত্য সংৰক্ষণ কৰা হৈছে।^{[1] [2] [3]}

২০১৬ চনত টংব্ৰম অমৰজিতৰ নেতৃত্বত টংব্ৰাম পৰিয়ালে মণিপুৰ জিলাৰ বিষ্ণুপুৰ জিলাৰ থাঙাৰ থাংগা টংব্ৰাম লেইকাইত লোকক লোককথা সংগ্ৰহালয় (মেইটেই: লোকটক খুন্নুং পুকেই লংকেই শ্বাংলেন) প্ৰতিষ্ঠা কৰাৰ উদ্যোগ লৈছিল। ২০১৬ চনত থাংগা বিধানসভা সমষ্টিৰ তেতিয়াৰ বিধানসভাৰ সদস্য টংব্ৰাম মংগীবাবুৱে এই সংগ্ৰহালয় উদ্বোধন কৰে।^{[1] [2] [3] [4]}

লোকটক লোককথা সংগ্ৰহালয়ৰ সংগ্ৰহসমূহৰ ভিতৰত আছে প্ৰাথমিক কালৰ মাছমৰীয়াসকলে ব্যৱহাৰ কৰা মাছ ধৰা সঁজুলি, থাংগা আৰু কাষৰীয়া অঞ্চলসমূহত সিঁচৰতি হৈ থকা মইৰাং কংলেইৰলৰ সাহিত্য। ইয়াত আধ্যাত্মিক আৰু মৰ্ত্যলোকৰ চিত্ৰৰ লগতে পৰম্পৰাগত হস্ততাঁত আৰু হস্তশিল্প বোৱাৰ আনুষংগিক সামগ্ৰীও আছে।^[2]

সংগ্ৰহালয়টো খোলাৰ এক বিশেষ লক্ষ্য আছে। সেই লক্ষ্যৰ ভিতৰত যুৱ প্ৰজন্মক মাছ মৰা সম্প্ৰদায়ৰ ইতিহাসৰ বিষয়ে পুনৰ অৱগত কৰোৱা আৰু তেওঁলোকক সেই ইতিহাসৰ প্ৰতি আকৰ্ষিত আৰু কৌতূহলী কৰাটো অন্যতম। এই সংগ্ৰহালয়টো ইয়াৰ প্ৰাৰম্ভিক পৰ্যায়ত আছে যদিও এতিয়ালৈকে সংগ্ৰহালয়টোৱে ভালেমান বিৰল শিল্পকলা সংগ্ৰহ কৰিছে। সংগ্ৰহিত শিল্পকলাৰ সংখ্যা আনুমানিক (প্ৰায়) ২০০টা হ'ব। লোকটক হ্ৰদৰ পৌৰাণিক কাহিনী আৰু কিংবদন্তীবোৰ উপস্থাপন কৰিবলৈ এটা আৰ্ট গেলেৰী আছে। আৰ্ট গেলেৰীটো সংগ্ৰহালয়টোৰ আন এটা অতি গুৰুত্বপূৰ্ণ শাখা। বিশেষ সংগ্ৰহালয়টো লোকটক হ্ৰদৰ মাছ মৰা সম্প্ৰদায়লৈ উছৰ্গা কৰা হৈছে। ^[5]

সংগ্ৰহালয়ৰ ভিতৰত ফটোগ্ৰাফী আৰু ভিডিঅ'গ্ৰাফীৰ অনুমতি আছে।^[4]

২০১৯ চনৰ অক্টোবৰ মাহত মণিপুৰৰ বিভিন্ন স্থানত ৩ দিনৰ বাবে (৩ অক্টোবৰ – ৫ অক্টোবৰ) বাংলা মণিপুৰী কবিতা মহোৎসৱৰ আয়োজন কৰা হয়। মহোৎসৱৰ দ্বিতীয় দিনা লোকটক লোককথা সংগ্ৰহালয়ত আয়োজন কৰা হয়। ইম্ফলৰ পুথিভঁৰাল আৰু তথ্য কেন্দ্ৰ (এল আই চি), কাকচিং আৰু সাহিত্য থৌপাং লুপ (সাথৌলুপ), ইম্ফলৰ উদ্যোগত।^{[6] [7]}

২০২১ চনত লোকটক লোককথা সংগ্ৰহালয়ত কালেন কলা প্ৰদৰ্শনী অনুষ্ঠিত হয়। এই শিল্প প্ৰদৰ্শনীৰ লক্ষ্য আৰু উদ্দেশ্য হৈছে লোকটক হ্ৰদৰ সাংস্কৃতিক ঐতিহ্য আৰু তাৎপৰ্য্য প্ৰচাৰ কৰা।^{[8] [9]}

লোকটক লোককথা সংগ্ৰহালয়ৰ প্ৰতিষ্ঠাপক টংব্ৰম অমৰজিতে কয়।

"আমি জনা মতে সংগ্ৰহালয় মানৱ সভ্যতাৰ আত্মা আৰু আমি কেৱল অতীতৰ কথাবোৰ পৰিত্যাগ কৰিব নোৱাৰো।^[8]"

লোকটক লোককথা সংগ্ৰহালয়ে বছৰৰ ১৮ মে’ত আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় সংগ্ৰহালয় দিৱসৰ সৈতে জড়িত কালেন কলা প্ৰদৰ্শনীৰ আয়োজন কৰাৰ পৰিকল্পনা কৰিছিল। কিন্তু ক'ভিড মহামাৰীৰ বাবে পৰিকল্পিত অনুষ্ঠানটো পিছুৱাই দিয়া হ'ল।^{[8] [9]}

কালেন হৈছে মেইটেই চন্দ্ৰ মাহ য'ত উমাং লাইসকলক পূজা কৰা হয়। এই সময়তে সমগ্ৰ ৰাজ্যতে লাই হাৰাওবা উৎসৱ পালন কৰা হয়। ইয়াৰ লগত জড়িত হৈ কালেন কলা প্ৰদৰ্শনীয়ে যুৱক-যুৱতীসকলক লোকটক হ্ৰদৰ সাংস্কৃতিক ঐতিহ্য অন্বেষণ কৰিবলৈ অনুপ্ৰাণিত কৰাত মনোনিৱেশ কৰিছিল।^[8]