'n Campanile is 'n vrystaande kloktoring wat deel uitmaak van 'n kerk of katedraal, maar nie self in die gebou geïntegreer is nie. Die woord is van Italiaanse afkoms en afgelei van campana ("klok"). Campaniles word veral in Italië aangetref sodat dié term veral met Italiaanse boukuns verbind word. Die bekendste voorbeelde van Italiaanse campaniles is die leunende toring van Pisa, die Markus-toring van Venesië en Giotto se campanile wat by die katedraal van Florence opgerig is.

Vrystaande kerktorings is ook 'n tipiese kenmerk van kerke in Litaue, met die katedraal Sint-Stanislaus in Vilnius as die mees bekende voorbeeld. Buite Italië is baie campaniles volgens die Venesiaanse Sint-Markus-katedraal ontwerp. Ook 'n bekende wêreldlike gebou, die Messeturm-wolkekrabber in Frankfurt am Main in Duitsland, is deur die argitekte H.R. Hiegel en Helmut Jahn in 1990 as 'n campanile-agtige konstruksie opgerig.

Die vroegste campaniles het tussen die 6de en 10de eeu as ronde torings met kenmerkende klein boogvormige vensteropeninge in die boonste gedeelte ontstaan. Voorbeelde van dié vroeë boustyl het vlakby die kerke van Sant'Apollinare in Classe (omstreeks 532 tot 549) en Sant'Apollinare Nuovo in Ravenna (omstreeks 490) ontstaan. Enkele ronde kloktorings is ook in latere eeue opgerig soos die leunende toring van Pisa wat in 1173 begin is. Dié toring met sy reeks arkades word as 'n meer gesofistikeerde voorbeeld van ronde campaniles beskou.^[1]

• Campanile (Port Elizabeth)

• Berning, Michael: Campanology. In: Lantern. Kultuurtydskrif. Jaargang 41, nr. 1, Februarie 1992