Adiabene (van die Griekse Ἀδιαβηνή, self afgelei van die Antieke Siriese Ḥaḏy’aḇ of Ḥḏay’aḇ) was ’n antieke koninkryk in Assirië.^[1][2][3] Sy hoofstad was Arbela (die hedendaagse Arbil in Irak).

Sy heersers het hulle in die 1ste eeu n.C. tot die Judaïsme bekeer.^[4] Koningin Helena (in Joodse bronne bekend as Heleni HaMalka) het na Jerusalem getrek waar sy paleise vir haar en haar seuns, Izates bar Monobaz en Monobaz II, laat bou het. Volgens die Talmoed het beide Helena en Monobaz groot bedrae aan die Tempel van Jerusalem geskenk.

In antieke tye was Adiabene ’n integrale deel van Assirië. Onder die Persiese konings was dit blykbaar ’n ruk lank ’n leenstaat van die Persiese Ryk. Later kon hulle ook ’n leenstaat van die Masedoniese en Seleukidiese Ryk gewees het. Dit het later een van die koninkryke van die Partiese Ryk geword.

Ondanks die verowering van Partië deur die Sassanidiese Ryk in 224 het die feodale dinastieë lojaal aan die Parte gebly en die Sassaniede se inval van Adiabene teengestaan. As gevolg hiervan en van godsdienstige verskille is Adiabene nooit as ’n integrale deel van Iran beskou nie, al is dit eeue lank deur die Sassaniede beheer.

Toe die Romeinse Ryk in die 4de eeu Christene word, het Adiabene, wie se inwoners Assiriese Christene was, Rome se kant gekies teen die Sassaniede, wat Zoroastrisme aangehang het. Adiabene het egter deel van die Sassanidiese Ryk gebly tot met die Islamitiese verowering van Persië.^[5]

• Hierdie artikel is vertaal uit die Engelse Wikipedia