Belforten in België en Frankrijk
| Belforten in België en Frankrijk | ||
|---|---|---|
| Werelderfgoed cultuur | ||
| ||
Het Belfort van Brugge
| ||
| Land | .svg){kind=small} België  Frankrijk
| |
| UNESCO-regio | Europa en Noord-Amerika | |
| Criteria | ii, iv | |
| Inschrijvingsverloop | ||
| UNESCO-volgnr. | 943 | |
| Inschrijving | 1999 (23e sessie) | |
| Uitbreiding | 2005 | |
| UNESCO-werelderfgoedlijst | ||
Belforten in België en Frankrijk is een geheel van 56 torens, dat door de UNESCO vanaf 1999 werd aangewezen als Werelderfgoed. Het zijn architectonische manifestaties van macht en rijkdom van de steden in het historisch Vlaanderen en naburige gebieden vanaf de late middeleeuwen.
Algemene situering
[bewerken | brontekst bewerken]In vergelijking met de slottoren (symbool van de adel) en de kerktoren (symbool van de kerk) representeert het belfort, als derde toren in het stedelijk landschap, de macht van schout en schepenen. De belforten werden gebouwd tussen de 11de en 17de eeuw en lopen qua bouwstijl daarmee uiteen van romaans, gotisch en renaissance tot barok. Weinig torens zijn vrijstaand. De meeste belforten zijn gebouwd op of aan een stadhuis of lakenhal.
Ondanks het thema (burgerlijke belforten) bevat de UNESCO-lijst ook nog zes Vlaamse kerktorens die tevens dienden als uitkijktoren of alarmbeltoren: de Onze-Lieve-Vrouwekathedraal in Antwerpen, de Sint-Romboutskathedraal in Mechelen, de Sint-Pieterskerk (Leuven), de Sint-Germanuskerk (Tienen), de Onze-Lieve-Vrouwebasiliek (Tongeren) en de Sint-Leonarduskerk in Zoutleeuw.
Geschiedenis
[bewerken | brontekst bewerken]In 1999 nam de UNESCO 26 Vlaamse en 6 Waalse torens op in een nieuwe lijst Belforten in Vlaanderen en Wallonië. In 2005 werden het belfort van het Waalse Gembloers en 23 belforten in het noorden van Frankrijk toegevoegd aan de lijst. Deze werd dan hernoemd tot Belforten in België en Frankrijk. Een opmerkelijke afwezige op de lijst lijkt de toren van het Stadhuis van Brussel, maar deze is nooit als belfort gebouwd. Het eigenlijke belfort van Brussel stond tegen de Sint-Niklaaskerk en is in 1714 ingestort. Overigens maakt het stadhuis van Brussel wel deel uit van het werelderfgoed Grote Markt.
In januari 2010 gingen er stemmen op om ook het enige belfort van Nederland, het Belfort van Sluis in Zeeuws-Vlaanderen toe te voegen.[1] Ook de stad Ronse diende in 2022 bij Onroerend Erfgoed Vlaanderen een dossier in om bij uitbreiding de toren van de Sint-Hermesbasiliek toe te voegen aan deze UNESCO-lijst.
België
[bewerken | brontekst bewerken].jpg)
de nummers corresponderen met de volgorde in de complete lijst ID 943/943bis van de UNESCO, zie Externe links
| ID 943-002 | Antwerpen | Toren van de Kathedraal |
| ID 943-003 | Antwerpen | Stadhuis [3] |
| ID 943-009 | Herentals | Voormalige Stads- en Lakenhal |
| ID 943-013 | Lier | Stadhuis en Belfort |
| ID 943-016 | Mechelen | Toren van de Kathedraal [4] |
| ID 943-015 | Mechelen | Oude Lakenhal met Belfort, het oudste deel van het huidige stadhuis[5] |
| ID 943-004 | Brugge | Belfort bekend als Halletoren |
| ID 943-006 | Diksmuide | Stadhuis en Belfort |
| ID 943-011 | Kortrijk | Belfort bekend als Halletoren [6] |
| ID 943-014 | Lo-Reninge | Vroegere Stadhuis met Belfort, nu een hotel |
| ID 943-017 | Menen | Stadhuis en aangrenzend Belfort |
| ID 943-018 | Nieuwpoort | Graanhal, ook bekend als Stadshalle, met Belfort |
| ID 943-020 | Roeselare | Stadhuis, Markthal en Belfort |
| ID 943-022 | Tielt | Belfort bekend als Hallentoren, Lakenhal en Schepenhuis [7] |
| ID 943-025 | Veurne | Belfort, bekend als Landhuis of Belfort [8] |
| ID 943-010 | Ieper | Lakenhalle met Belfort |
| ID 943-001 | Aalst | Schepenhuis met Belfort |
| ID 943-005 | Dendermonde | Stadhuis met Belfort |
| ID 943-007 | Eeklo | Stadhuis met Belfort |
| ID 943-008 | Gent | Belfort, Lakenhal en Mammelokker [9] |
| ID 943-019 | Oudenaarde | Stadhuis met Belfort |
| ID 943-012 | Leuven | Sint-Pieterskerk en Belfort |
| ID 943-023 | Tienen | Sint-Germanuskerk met Stadstoren |
| ID 943-026 | Zoutleeuw | Sint-Leonarduskerk |
| ID 943-021 | Sint-Truiden | Stadhuis met Belfort |
| ID 943-024 | Tongeren | Onze-Lieve-Vrouwebasiliek met Stadstoren |
| ID 943-027 | Binche | Belfort van het Stadhuis |
| ID 943-028 | Charleroi | Belfort van het Stadhuis |
| ID 943-029 | Bergen | Belfort |
| ID 943-031 | Thuin | Belfort |
| ID 943-032 | Doornik | Belfort |
| ID 943-056 | Gembloers | Belfort |
| ID 943-030 | Namen | Belfort |
-
Belfort en lakenhalle Ieper -
Belfort Gent -
Belfort Kortrijk -
Stadhuis en Belfort Oudenaarde -
Stads- en Lakenhal Herentals -
Stadhuis en Belfort Lier -
Belfort Aalst -
Belfort Bergen -
Belfort Doornik -
Belfort Dendermonde -
Belfort Thuin -
Stadhuis van Mechelen met van links naar rechts: Paleis van de Grote Raad, belfort en de lakenhal -
Belfort Nieuwpoort -
Belfort Sint-Truiden -
Belfort en Landhuis Veurne -
Kerkbelfort Zoutleeuw
.jpg)
Frankrijk
[bewerken | brontekst bewerken]| ID 943-033 | Armentières | Belfort van het Stadhuis |
| ID 943-034 | Belle | Belfort van het Stadhuis |
| ID 943-035 | Sint-Winoksbergen | Belfort |
| ID 943-036 | Cambrai | Belfort |
| ID 943-037 | Komen | Belfort van het Stadhuis |
| ID 943-038 | Douai | Belfort van het Stadhuis |
| ID 943-040 | Duinkerke | Belfort van het Stadhuis[10] |
| ID 943-039 | Duinkerke | Belfort van de Sint-Elooiskerk[10] |
| ID 943-041 | Grevelingen | Belfort |
| ID 943-042 | Rijsel | Belfort van het Stadhuis |
| ID 943-043 | Loos | Belfort van het Stadhuis |
| ID 943-044 | Aire-sur-la-Lys | Belfort van het Stadhuis |
| ID 943-045 | Arras | Belfort van het Stadhuis |
| ID 943-046 | Béthune | Belfort |
| ID 943-047 | Boulogne-sur-Mer | Belfort van het Stadhuis |
| ID 943-048 | Calais | Belfort van het Stadhuis |
| ID 943-049 | Hesdin | Belfort van het Stadhuis |
| ID 943-050 | Abbeville | Belfort |
| ID 943-051 | Amiens | Belfort |
| ID 943-052 | Doullens | Belfort van het vroegere Stadhuis, nu het toeristeninformatiebureau |
| ID 943-053 | Lucheux | Belfort op de Stadspoort |
| ID 943-054 | Rue | Belfort |
| ID 943-055 | Saint-Riquier | Belfort |
| ID 943-056 | Bordeaux | Belfort van het vroegere Stadhuis (La Grosse Cloche) |
-
Belfort Boulogne-sur-Mer -
Belfort Abbeville -
Belfort Duinkerke -
Belfort van Komen -
Belfort van Rue -
Belfort van Amiens -
Belfort van Arras -
Belfort van Béthune -
Belfort van Douai -
Belfort van het stadhuis van Rijsel -
Belfort van het stadhuis van Calais -
Grosse Cloche, belfort van het vroegere stadhuis van Bordeaux
.jpg)
Zie ook
[bewerken | brontekst bewerken]Externe link
[bewerken | brontekst bewerken]- (en) Korte beschrijving van ID 943/943bis, UNESCO Website
- (en) Gedetailleerde argumenten voor lijst ID 943/943bis, UNESCO Website
- (en) De complete lijst ID 943/943bis, UNESCO Website (monumenten gesorteerd op UNESCO ID)
- Artikelen over het fenomeen Belforten van het Vlaamse departement voor Monumenten en Landschap
- De Belgische Belforten op de UNESCO lijst ID 943 (zonder Gembloux) met foto's en slideshows – van het Vlaamse departement voor Monumenten en Landschap
- (fr) De Franse Belforten op de UNESCO lijst ID 943bis met foto's en beschrijvingen; en een algemeen artikel
- (fr) De Franse Belforten op de UNESCO lijst ID 943bis met thumbnails, foto's en beschrijvingen (gearchiveerd)
Voetnoten
[bewerken | brontekst bewerken]- ↑ https://www.pzc.nl/regio/zeeland/6091226/Belfort-werelderfgoed.ece
- ↑ Gand et Flandre : chroniques inédites, avec cartes, miniatures, monuments, armories, scels, et aultres choses historiques & tant curieuses. lib.ugent.be. Geraadpleegd op 28 augustus 2020.
- ↑ Quote van externe link Gedetailleerde argumentatie voor lijst ID 943/943bis, UNESCO Website: "Het Hôtel de Ville in Antwerpen (1564) is an excellent voorbeeld van de transpositie van Renaissance principes in de centrale risalith met bovenliggende verminderende registers geflankeerd door obelisken en figuurwerk en afgemaakt met en fronton, het thema van het centrale Belfort herhalend." – Hôtel de Ville is Frans voor 'Stadhuis'.
- ↑ de UNESCO stelt ongepast in het Frans: ID 943-016 Tour de Saint-Rombaut ; in het Nederlands is dit Sint-Romboutstoren die de belangrijkste toren is van de kathedraal, ooit ook gebruikt als wachttoren tegen brand.
- ↑ UNESCO stelt, ongepast in het Frans: ID 943-015 Ancienne Halle avec Beffroi ; in het Nederlands is dit Oude [of: Voormalige] Halle met Belfort. Deze 14e-eeuwse Lakenhal met het nooit tot de ontworpen hoogte gebouwde Belfort – beiden bijna nooit gebruikt voor het eigenlijke doel – met recentere aangrenzende gebouwen vormen het hedendaagse Stadhuis.
- ↑ Het Belfort heet nu Halletoren vanwege een aangrenzende Lakenhal die niet meer bestaat; de toren is nu vrijstaand.
- ↑ Het Belfort heet Hallentoren, meervoud: van de twee naastgelegen vleugels of hallen bestaat er nog maar één, daarom Lakenhal, enkelvoud.
- ↑ Het Landhuis in het centrum was ooit de zetel van de kasselrij of burggraafschap Veurne-Ambacht die de streek diende, in tegenstelling tot het Stadhuis dat de stad dient. Het Landhuis werd later gerechtshof en is tegenwoordig een cultureel gebouw.
- ↑ De naam Mammelokker voor het wachthuis aan de kant van de Lakenhal die ooit dienstdeed als gevangenis, zie verhaal van een gevangene.
- ↑ a b de UNESCO stelt: ID 943-040 Beffroi de l’Hôtel de Ville, ID 943-039 Beffroi de l'église Saint-Eloi – meer in: (fr) Monuments in Dunkirk
· 
· 
· · Text is available under the CC BY-SA 4.0 license; additional terms may apply.
Images, videos and audio are available under their respective licenses.
